Caravan en de Wet

www.caravanendewet.nl

Controle - Werking van de oplooprem.

Werking oplooprem

Om het artikel rijden in de bergen te onderbouwen leek het me verstandig om kort de werking van de oplooprem uit een te zetten.
Caravans en aanhangwagens tot 3500 kg toegestane maximum massa, zijn voorzien van een oploopreminrichting.
Deze reminrichting bestaat uit een aantal hoofdonderdelen.

Remtrommel - remschoenen met remvoering – spreidslot – remkabels – evenaar – remstang

Het oploopdeel aan de voorzijde van de dissel, bestaat uit een pijp met schuifstuk – trekhaan en een oploopdemper, zie foto’s.
Kenmerkend is dat voor het in werking stellen van de oplooprem, geen remdelen aan het trekkende voertuig zijn verbonden. De oplooprem stelt zichzelf in werking!

Werking.

Wanneer met een caravancombinatie middels de autorem (bedrijfsrem) wordt geremd, neemt de snelheid van de auto af. Doordat de caravanmassa de (rij)snelheid wil behouden, gaat de caravan inlopen (oplopen) en schuift het oplooprem deel, wat aan de dissel zit, over de pijp die is verbonden met de kogelkoppeling. Het uiteinde van de pijp loopt tegen de trekhaan, die daardoor achterover wordt geduwd. De aan de trekhaan bevestigde trekstang, trekt via de evenaar (voor gelijke remverdeling links/rechts) aan de remkabels. In de remtrommel worden de remschoenen door het spreidslot naar buiten bewogen.De remvoeringen worden tegen de binnenzijde van de remtrommel gedrukt. 

Door de ontstane opduwkracht van de caravan wordt het remvermogen bepaald. Hoe groter de opduwkracht hoe groter de remkracht. Wanneer er voor langere duur wordt geremd zien we dat er een evenwicht ontstaat tussen de mate van remmen van trekkend voertuig en de caravan. Dit noemt men ook wel remharmonisatie. Kortom de caravan kan niet harder remmen dan het trekkende voertuig. Immers op het moment dat de remwerking van de caravan groter dreigt te worden, lost de rem zodanig dat die gelijk wordt met de vertraging van het trekkende voertuig. De autorem kan vaak meer remvertraging behalen dan de oplooprem van de caravan. In dit geval zal de caravan remmen maar blijven opduwen, omdat het remvermogen van de caravan niet toereikend is. Denk in dit verband aan een auto met een ABS remsysteem en een caravan oplooprem. Wanneer de autorem wordt losgelaten zien we dat enig moment daarna de oplooprem wordt gelost. Het schuifstuk aan de voorzijde op de dissel wordt weer uitgeschoven en de remschoenen komen weer in de ongeremde uitgangspositie.


 

Om te voorkomen dat bij gas loslaten of geringe remmingen de oplooprem meteen in werking treedt en om bij het wegrijden met ingeschoven oplooprem mechanische schade te voorkomen is in de eerder omschreven pijp een oploopdemper gemonteerd.(zie bovenstaande tekening)  De oploopdemper is een enkelwandige hydraulische demper die het in- en uitschuiven enigszins bemoeilijkt. In de met olie gevulde demper zit een zuiger met gekalibreerde openingen. Tijdens het in en uitschuiven wordt de olie via deze openingen van de ene naar de andere zijde van de zuiger geperst. Dit geheel geeft een dempende of vertraagde werking.


Afhankelijk van de massa van de caravan zijn er diverse dempers leverbaar. Hoe zwaarder de caravan hoe groter de dempende factor. Fabrikanten van onderstellen dragen er zorg voor dat een juiste demper wordt gemonteerd. Bij een forse overbelading van de caravan zal de dempende werking mogelijk tekortschieten! Slechte of versleten dempers verraden zich tijdens het rijden door een bonkende caravan achter de auto tijdens remmen en weer wegrijden. Tijdens het remmen zien we dat vaak eerst de caravanwielen even blokkeren (rook van de banden) en vervolgens de remwerking harmoniseert. Een statische controle is eveneens mogelijk door eerst de niet aangekoppelde caravan op de vastzetinrichting (handrem) te zetten en daarna de voorzijde van de koppeling naar achteren te duwen en vervolgens weer uit te trekken. Bij beide bewegingen moet er weerstand voelbaar zijn, tengevolge van de verplaatsing van de olie in de demper. Het uit zichzelf naar voren komen van de pijp met koppeling wordt veroorzaakt door een gaskamer die in de demper aanwezig is om het zuigerstangvolume te compenseren. Een goedwerkende oploopdemper is van essentieel belang bij het rijden in de bergen.
Technische Commissie, NCC
Theo Gerrits

 


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

 

Controle van de oploop remwerking!

Sinds een paar jaar probeer ik steeds meer inzicht te krijgen in de werking van de oplooprem en in het bijzonder wanneer er met de caravan in de bergen wordt gereden. Berg opwaarts geen probleem voor de oplooprem, maar bij afdalingen is dat anders. De oplooprem stelt zichzelf in werking door de opduwmassa van de caravan. Als je met de auto remt gaat vrijwel direct daarna de oplooprem in werking. De caravan gaat met de auto mee remmen en remt hoofdzakelijk zijn eigen snelheid eruit.Wanneer er op een afdaling wordt gereden en je laat de combinatie in een vrije val naar beneden gaan, dan zijn er geen problemen. Echter de snelheid zal toenemen, gelijk aan de versnelling op de afdaling. Wanneer je gaat afdalen en je remt op de motor af en de snelheid blijft gelijk, zal er een opduwkracht werken op de trekhaak gelijk aan de versnelling op de afdaling. Naar mate de massa van de caravan groter is wordt de opduw kracht groter. De hydraulische oploopdemper zal bij een geringe afdaling de remwerking tegen houden. Gemiddeld genomen mag je zeggen dat na enig tijd de oplooprem langzaam inkomt en de remvoeringen gaan slepen tegen de remtrommel. Slepende remmen betekent slechte warmte afvoer, oververhitting en mogelijk verbrande remvoeringen.

 


Belangrijk is het om te weten of de rem wel of niet in werking is?

In een eerder stadium hebben we al een paar mechanische hulpmiddelen besproken. (rembeschermer, CDC e.d.) Als de oplooprem wordt tegengehouden betekent dit dat de auto meer remvermogen zal moeten aanspreken om ook de massa van de caravan te remmen. Niet een gelukkige situatie en soms erg gevaarlijk. Wanneer de remmen van de auto gaan falen dan is er totaal geen rem mogelijkheid meer. Ik ben een grote tegenstander van hulpmiddelen gebruik die de rem uitschakelt of in een later tijdstip pas inschakelt. Ik zoek naar een veilige oplossing door gebruik te maken van elektronische signaleringen, waarbij is te zien en te controleren of de oplooprem van de caravan wel of niet in werking is.



 




Omdat we deze zomer naar de Noordkaap (2012) gaan heb ik een paar hulpmiddelen gezocht en gemaakt waardoor ik controle krijg over de werking van de oplooprem. In het verleden heb ik van ABS-Holland een draadloze zender en ontvanger in bruikleen gekregen. Een klein stukje elektronica in een sigaren aansteker met een rood led lampje. Het zendertje is gemonteerd onder de caravan ter hoogte van de remstang. Op de remstang is een kleine magneet bevestigd. Wanneer de magneet  de zender nadert wordt een draadloos signaal overgebracht naar de sigarenaansteker. Het lampje wat steeds knippert gaat uit, wat betekent dat de oplooprem in werking is. Wanneer de caravan weer wordt gestrekt gaat het led lampje weer knipperen. Op zich een goed systeem, maar omdat het op de remstang zit is de nauwkeurigheid moeilijk in te stellen. De remstang verplaatst bij goed gestelde remmen horizontaal ongeveer 1 cm. De remstang is te weinig gefixeerd in verticale zin om een(zeer) betrouwbare werking te waarborgen.
Het schuifstuk, daar waar de koppeling is vastgemaakt is het beginpunt van de oplooprem. Dit oploopdeel/schuifstuk heeft een veel grotere slag, zo’n 4 tot 6 cm. Om zeker te zijn van de zaak leek het me ook verstandig om twee knipperende  led lampjes te gebruiken. Groen is veilig, oploopdeel volledig uitgeschoven, oplooprem niet in werking.


Rood is onveilig, oploopdeel is (ver) ingeschoven, de oplooprem is in werking. De aansturing van de led lampjes gebeurt door een tweetal magneetschakelingen, die met caravankit tijdelijk zijn gemonteerd op de disselafdekking. De magneet zit aan de koppeling handle. Afhankelijk van de stand krijg je informatie over de remtoestand.

De  schakelingen op de disselafdekking zijn zodanig geplaatst dat wanneer de groene led uit gaat, beide leds niet branden, maar wanneer het schuifstuk wat meer wordt ingedrukt de rode led gaat knipperen. (zeg maar een stukje niemands land om zeker te zijn van een duidelijk wel of niet remmen.)
Sinds jaren maak ik gebruik van een camera achter op de caravan. Omdat de monitor 2 ingangen heeft, heb ik een kleine camera in de caravan gemonteerd, die ik kan richten op de koppeling en led lampjes. Ook kan ik deze camera richten in de caravan zodat je kunt zien wat er in de caravan gebeurd. Dit laatste was meestal het geval.


De beide led lampje zitten te ver van de camera om duidelijk te kunnen zien  of er een lampje brand.
In een later stadium ga ik deze led lampjes in de caravan aanbrengen zodat ik via binnenspiegel zicht heb . We hebben bijna 8000 km gereden, met in Noorwegen vele afdalingen. Na een remming heb ik steeds bewust even gas gegeven om de remwerking van de caravan uit te schakelen. Ik moet zeggen dat met de gebruikte hulpmiddelen dit experiment meer dan geslaagd is. Het is wel tegen natuurlijk om op een afdaling na een remming even gas te geven, maar het werkt! Je wordt  gecontroleerd door lampjes die aangeven dat je GROEN veilig aan het afdalen bent, tenminste als het gaat over de oplooprem.
Binnenkort ga ik het systeem update en verbeteren. In een later tijdstip zal ik met wat foto’s en tekst de vorderingen in de caravan plaatsen.
De gebruikte materialen komen veelal van Conrad, Gamma en kosten slechts enkele tientjes.
Gecontroleerd door de bergen rijden geeft mij een veilig gevoel!

De laatste aanpassing. Kastje met knipperleds achter de voorruit van de caravan. Groen is ongeremd, paars (beter zichtbaar dan rood) caravanrem in werking.
Via de binnespiegel contact met de ledlampjes. Werkt super!!

Met vriendelijke groet

Theo Gerrits

Technisch redacteur NCC